Kâinatın en önemli varlıklarından birisi belki birincisi insandır. Dolayısıyla insan nedir diye soracağımız suale verilecek cevabı, elbette bütün kâinat ve içindekilerle birlikte insanı da yaratan Rabbimiz verecektir. Ve vermiştir de… Kur’an-ı Kerimde pek çok yerde insan ve insana ait ayetler olmakla beraber, müstakil insan isimli bir sure de nazil olmuştur.
İnsan Suresinin hemen öncesinde yer alan Kıyame Suresinde ise kıyamet ve ahireti, yeniden dirilme ve diriltmeden bahsederken yine insanı merkeze almış ve ilk ayetlerinde “İnsan, kendisinin kemiklerini asla bir araya getiremeyeceğimizi mi sanıyor?” denilerek başlanmış, bitirirken de “İnsan, başıboş bırakılacağını mı sanıyor?” diyerek tekrar dikkat insan ve idraki üzerine çekilmiştir.
Evet, insanı tanımak, vazifesini bilmek, neye karşı ve nasıl bir mesuliyet taşıdığını anlamak isteyen, öncelikle Kur’an’a ve yaşayan Kur’an ve insanlık için rol-model olan Efendimiz (sav)’e kulak vermelidir. Biz de öyle yapalım ve İnsan Suresi üzerinden insanın mahiyetine bakalım inşallah.
Surede bahsedildiği üzere, insan hakir bir sudan yaratılmıştır ve imtihan edilmektedir. Verilen cihazat da bunun içindir. İnsan için gidilecek yolun rotası ve usulü belirlenmiştir. Bütün bunlarla beraber insan tercihte serbest bırakılmıştır. İster Rabbini dinler şükreden, mümin bir kul olur. İsterse inkâr ederek kafir olur.
Fakat şu var ki inkâr eden için de iman eden için de aldıkları vaziyetin ve takındıkları tavrın bir karşılığı olacaktır. İnkâr edenler için azaplı bir cehennem, iman edenler için ise, cennet vardır.
İnkâr etmek bir cihette kolay gözükmektedir. Yapmamak ve yokmuş gibi hareket etmekle bu sonuca gidebilir. Fakat iman edenler için hem dünyayı ve dünyalarını güzelleştirecek hem de cenneti kazandıracak ve cennete giden yolu güzelleştirecek iyi ve hayırlı şeyler hayatlarına girmelidir.
Dünyada iken verdikleri sözü yerine getirmek, kıyamet gününden korkmak, yoksulu, yetimi gözetip kollamak ve bunları sırf Allah rızası için yapmak, karşılaştıkları zorluklara Allah’a itimattan ve imandan kaynaklanan sabırla mukabele etmek bunlardan bazılarıdır.
Cennet ahvali ile ilgili kısımları İnsan Suresi 11-22. ayetlerinden ve sair surelerden okuyabilirsiniz. Bundan sonra Efendimiz (sav) üzerinden bütün müminlere Rabbimizin hükmüne sabır ve kafirlere itaat etmemek emredilmektedir. Namaz kılmak emri ile birlikte, kıyamete inanmayanların dünya hayatını sevmelerine ve bu sevginin ahireti unutturmakla başlarına elemli bir iş açacağına vurgu yapılmaktadır.
“Şüphesiz ki bu bir nasihattir. Artık isteyen Rabbine doğru bir yol tutar” denilerek insan yine tercihleriyle baş başa bırakılmıştır. İşte insan bu kadar açık ve net şekilde nasıl bir muhatap olduğu ortaya konulan kâinatın önemli bir sekenesi, misafiridir.
Rabbimiz anlamayı nasib eylesin!
*İrfan Mektebi Dergisi. Haziran 2020
metinucar.com 